تفاوت نسل های مختلف پردازنده اینتل

حتما برای شما هم اتفاق افتاده که زمان خرید لپ‌تاپ یا سیستم جدیدی فروشنده به شما می‌گوید که دستگاه دارای پردازنده نسل فلان است. احتمالا از فروشنده تفاوت نسل‌ها را پرسیده‌اید و آن شخص هم یا دست‌وپا شکسته به شما پاسخ داده یا اصلا نتوانسته جوابی برای این سوال داشته باشد. ما در این مطلب تفاوت نسل‌های مختلف پردازنده اینتل را مورد بررسی قرار می‌دهیم تا دیگر هنگام خرید نگران ندانستن تفاوت نسل‌ها نباشید. پس با مجله اعتبارکالا همراه باشید.

تصور غلط در مورد پردازنده‌ها

اول از همه، برخی از مردم فکر می‌کنند که Core i3 و i5 و i7، نسل‌های پردازنده هستند که  تصور غلطی است. این‌ها مدل یا برند پردازنده‌های اینتل هستند. در آینده مطلبی در این مورد خواهیم نوشت و تفاوت این مدل‌ها را نیز به شما توضیح خواهیم داد؛ اما تا آن موقع اجازه دهید تا تمام مدل‌های اصلی پردازنده‌های عرضه شده توسط اینتل را فهرست کنیم:

• پنتیوم (Pentium) در نسل‌های ۱، ۲، ۳ و ۴
• سلرون (Celeron)
• پنتیوم M و سلرون M برای دستگاه‌های موبایل
• پنتیوم دو هسته‌ای
• Core Solo
• Core Duo
• Core 2 Duo
• Core 2 Quad
• Core i3 و Core i5 و Core i7 و Core i9

این مطلب را هم بخوانید: CPU چیست و چه کار می‌کند؟

مفهوم «نسل» تقریبا پس از عرضه سری Core i جا افتاد. تفاوت در معماری پردازنده، تفاوت نسل های مختلف پردازنده را پدید می‌آورد. در ادامه به تفصیل درباره این نسل‌ها صحبت می‌کنیم.

نسل های cpu اینتل

هرکدام از نسل‌های پردازنده‌های اینتل در مقایسه با پردازنده‌های قبلی خود ویژگی‌ها و سرعت بیشتری ارائه می‌دهند و ما اینجا هر کدام را جداگانه بررسی می‌کنیم:

نسل اول – Nehalem

Nehalem یک ریز معماری پردازنده اینتل بود که جانشین معماری Core اولیه شد که محدودیت‌های خاصی مانند عدم توانایی در افزایش نرخ کلاک، لوله‌کشی ناکارآمد و غیره داشت. پردازنده‌های Nehalem سال ۲۰۱۰ عرضه شدند.

پردازنده Nehalem برخلاف معماری ۶۵ یا ۹۰ نانومتری قبلی، از فرایند ۴۵ نانومتری استفاده می‌کرد. با نهالم، مجددا فناوری hyper-threading معرفی که در پردازنده‌های پایه Core i3 در دسترس نبود. پردازنده نهالم دارای ۶۴ کیلوبایت کش L1 و ۲۵۶ کیلوبایت در هسته L2 و ۴ مگابایت حافظه نهان L3 است که با تمام هسته‌های پردازنده مشترک است. همچنین از سوکت 1156 LGA و رم ۲ کاناله DDR3 پشتیبانی می‌کند.

نسل دوم – Sandy Bridge

ریز معماری سندی بریج در سال ۲۰۱۱ جایگزین نهالم شد. سندی بریج از فرایند ۳۲ نانومتری (در مقابل ۴۵ نانومتری استفاده شده در نهالم) بهره می‌برد. سندی بریج در مقایسه با نهالم، ۱۱.۳ درصد افزایش عملکرد داشت. سندی بریج از همان ۶۴ کیلوبایت کش L1 و ۲۵۶ کیلوبایت در هر هسته برای کش L2 استفاده می‌کند. حافظه کش L3 نیز در پردازنده سندی بریج از ۱ تا ۸ مگابایت بود و برای پردازنده‌های قوی‌تر نیز از ۱۰ تا ۱۵ مگابایت متغیر بود. این پردازنده‌های از سوکت 1155 LGA و رم دو کاناله DDR3-1066 بهره می‌بردند.

نسل سوم – Ivy Bridge

پردازنده‌های اینتل آیوی بریج در سپتامبر ۲۰۱۲ معرفی شدند که طبیعتا سریع‌تر از مدل‌های قبلی خود بودند و از فرایند ۲۲ نانومتری (در مقایسه با ۳۲ نانومتری سندی بریج) استفاده می‌کردند. این پردازنده تا ۵۰ درصد انرژی کمتری مصرف می‌کند و در مقایسه با پردازنده‌های سندی بریج، بین ۲۵ تا ۶۸ درصد عملکرد بیشتری ارائه می‌دهد.

تنها مشکل پردازنده‌های آیوی بریج این است که ممکن است گرمای بیشتری نسبت به پردازنده‌های سندی بریج تولید کنند. معماری آیوی بریج از همان سوکت 1155 LGA با رم DDR3-1333 تا DDR3-1600 استفاده می‌کند.

نسل چهارم – Haswell

پردازنده‌های هزول در ماه ژوئن ۲۰۱۳ وارد بازار شدند و از همان فرایند ۲۲ نانومتری آیوی بریج استفاده می‌کنند. بهبود عملکرد پردازنده هزول نسبت به آیوی بریج، ۳ تا ۸ درصد است. هزول بسیاری از ویژگی‌های آیوی بریج را با خود به همراه دارد و امکانات جدید آن نیز شمال پشتیبانی از سوکت‌های جدید (LGA 1150، BGA 1364، LGA 2011-3)، فناوری DDR4، طراحی حافظه کش کاملا جدید و غیره هستند.

مزیت اصلی هزول این است که به دلیل مصرف برق کم، می‌توان از آن در دستگاه‌های فوق‌سبک استفاده کرد.

نسل پنجم – Broadwell

این پردازنده‌ها در سال ۲۰۱۵ معرفی شدند و از فرآیند ۱۴ نانومتری استفاده می‌کنند که اندازه آن ۳۷ درصد کوچک‌تر از مدل‌های قبلی است. طبق گفته اینتل، عمر باتری دستگاه با پردازنده برادول تا ۱.۵ ساعت افزایش پیدا می‌کند. 

این مطلب را هم بخوانید: بهترین پردازنده ها برای گیمینگ

همچنین،پردازنده‌های برادول دارای زمان بیداری سریع‌تر و عملکرد گرافیکی بهبود یافته هستند و از سوکت‌های 1150 LGA با رم دو کاناله DDR3L-1333/1600 پشتیبانی می‌کنند.

نسل ششم – Skylake

اینتل پردازنده‌های نسل ششم اسکای لیک را در آگوست ۲۰۱۵ معرفی کرد. این پردازنده‌ها از همان فناوری ۱۴ نانومتری تراشه‌های برادول استفاده می‌کنند و خصوصیات مشابهی دارند.

نسل هفتم – Kaby Lake

نسل هفتم پردازنده‌های اینتل با کد «کبی لیک» در سال ۲۰۱۶ معرفی شد. کبی لیک اساسا نسخه تازه شده‌ای از معماری اسکای لیک با بهبودهای کمی و کیفی است و از همان فناوری ۱۴ نانومتری استفاده می‌کند. کبی لیک اولین ریز معماری اینتل است که درایور رسمی برای سیستم‌عامل‌های قدیمی‌تر از ویندوز ۱۰ دارد.

کبی لیک به همراه خود یک معماری گرافیکی جدید برای بهبود عملکرد گرافیک سه‌بعدی و پخش ویدئوی 4K داشت. این نسل از پردازنده‌های از سوکت 1151 LGA استفاده می‌کنند و از اسلات‌های رم DDR3L-1600 و DDR4-2400 پشتیبانی می‌کنند.

نسل هشتم – Kaby Lake R

در سال ۲۰۱۷ اینتل به‌روزرسانی تراشه‌های کبی لیک R را به عنوان نسل هشتم پردازنده‌های خود معرفی کرد که همان کبی لیک را دارند؛ اما برخی چیپست‌های نسل هشتم از رم DDR4-2666 و DDR3L را پشتیبانی نمی‌کنند.

نسل نهم – Coffee Lake

پردازنده‌های کافی لیک در اواخر سال ۲۰۱۷ معرفی شدند که به همراه آن‌ها معماری پردازنده‌های Core i9 نیز معرفی شدند. پردازنده‌های کافی لیک برای اولین بار محدودیت ۴ هسته در هر CPU را شکستند و پردازنده‌های بعد از آن حالا می‌توانند از ۸ هسته در هر CPU پشتیبانی کنند.

پس از اینکه تعداد هسته‌ها زیاد شد، مطمئنا گرمای تولید شده توسط آن‌ها نیز بالاتر خواهد رفت؛ برای رفع این مشکل، اینتل به جای خمیر حرارتی که در تفاوت نسل های مختلف پردازنده، پخش‌کننده حرارت یکپارچه (IHS) را به قالب CPU متصل کرد. پردازنده‌های کافی لیک از سوکت 1151 LGA با پایه‌های تغییر یافته برای پشتیبانی از بیش از ۴ هسته و حداکثر ۱۶ مگابایت حافظه کش L3 استفاده می‌کنند.

نسل دهم – Cannon Lake و Ice Lake 

معماری نسل دهم اینتل موسوم به Cannon Lake، که با فناوری کاملا جدید ۱۰ عرضه می‌شود، در سال ۲۰۱۷ معرفی شد؛ اما تولید انبوه آن در سال ۲۰۱۸ آغاز شد. تراشه‌های Ice Lake هم به عنوان نسل دوم پردازنده‌های ۱۰ نانومتری عرضه می‌شوند.

این دو پردازنده از سوکت BGA1526 استفاده می‌کنند و با پشتیبانی از رم‌های DDR4 3200 و LPDDR4X 3733 عرضه می‌شوند. پردازنده‌های Cannon Lake و Ice Lake، اولین معماری CPU است که با پشتیبانی یکپارچه از وای‌فای ۶ یا 802.11ax و تاندربولت ۳ عرضه می‌شود.

نسل یازدهم – Tiger Lake و Comet Lake

پردازنده‌های تایگر لیک که در مراسم Architecture Day 2020 اینتل معرفی شدند، از فناوری ترانزیستورهای ۱۰ نانومتری استفاده می‌کنند. این پردازنده‌های نسبت به پردازنده‌های آیس لیک، ۳۰ درصد افزایش عملکرد دارد. همچنین حافظه کش L4 نیز در این نسل باعث افزایش عملکرد آن شده است. پردازنده‌های کامت لیک نیز مانند آیس لیک، به‌روزرسانی پردازنده‌های نسل یازدهم به بازار عرضه شدند.

نسل دوازدهم – Alder Lake

جدیدترین نسل از پردازنده‌های اپل موسوم به Alder Lake، در روز ۴ نوامبر ۲۰۲۱ معرفی شدند و برای اولین بار، دیگر از پردازنده Core i3 خبری نیست و فقط سه پردازنده i5 و i7 و i9 عرضه می‌شوند. این پردازنده‌ها نیز مانند تراشه‌های تایگر لیک از فناوری ۱۰ نانومتری استفاده می‌کنند. این پردازنده‌ها تا زمان نگارش مطلب تفاوت نسل های مختلف پردازنده اینتل هنوز وارد بازار نشده‌اند و با توجه به ادعای اینتل، این تراشه‌ها تا ۳۰ درصد از بهترین پردازنده‌های AMD عملکرد بهتری دارند.

این مطلب را هم بخوانید: اینتل رسما تراشه‌های نسل دوازدهم Alder Lake خود را معرفی کرد

پردازنده‌های Alder Lake اینتل از سوکت جدید LGA1700 استفاده می‌کنند و از هر دو نوع DDR4 و DDR5 استفاده می‌کنند؛ اما نمی‌توان از آن‌ها به طور مشترک روی یک مادربرد استفاده کرد.

تلاش کردیم تا در این مطلب، تفاوت نسل‌های مختلف پردازنده اینتل را برای شما مورد بررسی قرار دهیم تا دیگر موقع خرید پردازنده با مشکل مواجه نشوید. چنانچه سوالی در مورد این مطلب دارید می‌توانید آن را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول