تاریخچه و حقایق برند اپل

طاهره محزون

3 سال پیش

نام اپل با بلندپروازی‌هایی گره خورده است که به واقعیت تبدیل شدند. داستان این شرکت آمریکایی پر از فراز و نشیب‌ها، پیروزی‌ها و شکست‌هایی است که اپل با آن‌ها زیست و به شرکتی تبدیل شد که شاید تا سال‌ها هیچ رقیبی نتواند آن را از میدان به در کند. برای مرور تاریخچه این برند با مجله اعتبارکالا همراه باشید.

این شرکت آمریکایی چند ملیتی یکی از شناخته‌شده‌ترین برندها در سراسر جهان است که در زمینه تولید و فروش لوازم الکترونیکی مصرفی مانند گوشی موبایل اپل، رایانه‌های شخصی، سرورها و نرم‌افزارهای رایانه‌ای فعالیت می‌کند و همچنین توزیع‌کننده دیجیتال محتوای رسانه‌ای است. اپل مالکیت فروشگاه‌های زنجیره‌ای معروف به فروشگاه‌های اپل را نیز دارد. خطوط اصلی تولید اپل عبارتند از: تلفن‌های هوشمند آیفون، آیپد (iPad) و خط رایانه‌های Macintosh فعالیت‌می‌کند.

آنطور که نقل می‌شود داستان این برند مثل بسیاری از برندها از گاراژ یک خانه شروع شد اما این برند حالا به یک امپراتوری بزرگ تبدیل شده است. امروزه شرکت اپل در زمینه تکنولوژی در بین برندهای دیگر پیشتاز و متحول کننده است و از دید شرکت معتبر اینتربرند، باارزش‌ترین برند دنیا است.

فهرست مطالب

شروع آشنایی دو استیو

استیو جابز و استیو وزنیاک – بنیان‌گذاران شرکت اپل

داستان آشنایی استیو جابز (Steve Jobs) و استیو وزنیاک ([tooltip text=”استیون گَری وازنیَاک (به انگلیسی: Stephen Gary Wozniak) مشهور به استیو وازنیاک و ملقب به دِ واز (به انگلیسی: The Woz) یک مهندس کامپیوتر، مخترع و دانشمند آمریکایی است که در ۲۶ سالگی همراه با رونالد وین و استیو جابز کمپانی اپل را در سال ۱۹۷۶ تأسیس کرد.” position=”top” background=”#222222″ color=”#ffffff” font_size=”13″ text_align=”right” max_width=”300″ radius=”5″ shadow=”yes” behavior=”hover”]Steve Wozniak[/tooltip]) به چند سال قبل از تولد شرکت اپل برمی‌گردد. در سال ۱۹۷۱ یکی از دوستان مشترک آن‌ها به نام بیل فرناندز (Bill Fernandez) که بعدها یکی از اولین کارمندان اپل شد، آن‌ها را با یکدیگر آشنا کرد. این دو دوست از دانش فنی خود برای ساخت جعبه‌های آبی (Blue Boxes) استفاده می‌کردند که امکان مکالمه تلفنی رایگان از راه دور را فراهم می‌کرد. جابز بعدها بیان کرد که اگر این جعبه‌های آبی نبودند، اپل هم وجود نداشت.

آن‌ها در سال ۱۹۷۵ در جلسات باشگاه کامپیوتری Homebrew شرکت می‌کردند. وزنیاک از ریزرایانه‌‌های (Micro Computers) جدید Altair 8800 و IMSAI الهام گرفت تا یک ریزپردازنده در ترمینال ویدیویی خود بسازد و یک کامپیوتر کامل داشته باشد. وزنیاک در آن دوران توان مالی خرید ریزپردازنده را نداشت، پس منتظر ماند تا روزی بتواند یک ریزپردازنده بخرد.

بعد از اخراج آن‌ها از دانشگاه، وزنیاک ترمینال‌های ویدیویی خود را طراحی کرد که می‌توانست از آن برای ورود به کامپیوترهای کوچک در Call Computer استفاده کند؛ اما تعداد کمی از آن‌ها به فروش رفت.

هنگامی‌که MOS Technology تراشه ۲۰ دلاری مدل ۶۵۰۲ خود را در سال ۱۹۷۶ منتشر کرد، وزنیاک یک نسخه بیسیک (BASIC) برای آن نوشت، سپس شروع به طراحی رایانه‌ای کرد تا بتواند روی آن کار کند. برد کامپیوتری ۶۸۰۰ قبلی وزنیاک، برای اجرای روی تراشه جدید فقط به تغییرات جزئی نیاز داشت. در تاریخ ۱ مارس ۱۹۷۶، وزنیاک دستگاه را تکمیل کرد و برای نشان دادن آن را به جلسه‌ای در باشگاه کامپیوتری Homebrew برد. وقتی جابز رایانه وزنیاک را دید بلافاصله به توانایی تجاری آن علاقه‌مند شد. این رایانه بعدها به Apple I معروف شد.

برد کامپیوتری وزنیاک

تولد برند اپل در سال ۱۹۷۶

گاراژی که شرکت اپل در آن‌جا متولد شد

با رد شدن طرح وزنیاک از طرف شرکت اچ‌پی، دو استیو متقاعد شدند که شرکت جدید خود را راه‌اندازی کنند. برای جمع‌آوری سرمایه اولیه شرکت، جابز ون فولکس واگن خود و وزنیاک ماشین‌حساب قابل برنامه‌ریزی و گران HP-65 خود را فروختند. سرانجام در یک آوریل ۱۹۷۶، شرکت کامپیوتر اپل استیو جابز، استیو وزنیاک و رونالد وین ([tooltip text=”رونالد جرالد وین (به انگلیسی: Ronald Gerald Wayne) (متولد ۱۷ مهٔ ۱۹۳۴ در کلیولند، اوهایو) مؤسس شرکت اپل به همراه استیو جابز و استیو وزنیاک است که دو هفته بعد از تأسیس، سهام خودش را به ۲۳۰۰ دلار واگذار کرد.” position=”top” background=”#222222″ color=”#ffffff” font_size=”13″ text_align=”right” max_width=”300″ radius=”5″ shadow=”yes” behavior=”hover”]Ronald Wayne[/tooltip]) را تاسیس کردند. شاید ما استیو جابز و استیو وزنیاک را پایه‌گذاران اصلی شرکت اپل بدانیم اما اگر دوست آن‌ها رونالد وین نبود، امروزه هیچ آیفون، آی‌مک یا آیپدی وجود نداشت. جابز، وین را را متقاعد کرد که ۱۰ درصد سهام شرکت را بخرد، اما وین فقط بعد از ۱۲ روز سهام خود را به مبلغ۸۰۰ دلار فروخت. وین تصور نمی‌کرد که ۴۰ سال بعد این دارایی ۷۲ میلیارد دلار ارزش خواهد داشت.

رونالد وین

مدتی بعد از تاسیس، این شرکت اولین کامپیوتر را با صفحه‌کلیدی شبیه ماشین‌تحریر و قابلیت اتصال به نمایشگر تلویزیون عادی تولید کرد. این کامپیوتر اپل وان (Apple I) نام‌ گرفت و الگویی برای تمام کامپیوترهای مدرن امروزی شد. اما وزنیاک نمی‌خواست با محصولی که تولید کرده جهان را تغییر دهد؛ او فقط می‌خواست نشان دهد که چگونه توانسته است منابع کم را به خوبی مدیریت کند.

برد اولیه کامپیوتر اپل وان

چرا نام اپل برای این کمپانی انتخاب شد؟

درباره ریشه نام‌گذاری شرکت اپل داستان‌های زیادی روایت شده است. وزنیاک در مصاحبه‌ای ایده این نام را به جابز نسبت داد و گفت جابز گاهی در باغ‌های ایالت اورگان (Oregon) کار می‌کرد. شاید این کلمه در آنجا به ذهنش رسیده باشد.

همچنین نظریه دیگری وجود دارد که دلیل این نام‌گذاری را الهام‌گرفتن از داستان نیوتون می‌داند که زیر درخت نشسته بود و با ضربه سیب به سرش ایده جدیدی به ذهنش رسید. این نظریه از آنجا تقویت می‌شود که لوگوی اولیه اپل یک تصویر پیچیده از نیوتن است که زیر درخت نشسته است. دو استیو مدتی برای تغییر نام شرکت تلاش کردند اما کلمه بهتری پیدا نکردند. جابز گفته بود که این اسم سرگرم‌کننده و روحیه‌‌بخش است و ترسناک نیست.

بعدها لوگوی این شرکت به سیب گاز زده تبدیل شد که براساس نظرهایی به آلن تورینگ (Alan Turing)، دانشمند و رمزنگار، اشاره دارد که با سیب مسموم به سیانور خودکشی کرد. همچنین عده‌ای معتقدند که این لوگو به داستان آدم و حوا و سیب‌ خوردن آن‌ها اشاره می‌کند که به سیب معرفت معروف شده‌است.

لوگوهای مختلف اپل در طول زمان

آغاز سیطره کامپیوترهای اپل

کامپیوتر اپل وان

دو استیو برای تامین قطعات مورد نیاز برای ساختن کامپیوترهای اپل وان با مشکلاتی مواجه بودند. جابز توانست از پاول ترل (Paul Terrell) مدیر فروشگاه بایت شاپ (Byte Shop) سفارش ۵۰ عدد اپل وان ثبت کند. در جولای ۱۹۷۶ با قیمت خرده فروشی ۶۶۶.۶۶ دلار به فروش رسید که این قیمت‌گذاری به دلیل علاقه وزنیاک به تکرار ارقام بود. جابز بعد از کسب موفقیت در فروش اپل وان، برای گسترش تجارت خود شروع به جستجوی سرمایه‌گذار کرد. پس از جستجوهای بسیار، مایک مارکولا (Mike Markkula) با سرمایه‌گذاری ۲۵۰ هزار دلار از اعتبار بانکی و ۹۲ هزار دلار از دارایی‌های شخصی خود، یک سوم سهام اپل را از آن خود کرد. با کمک بزرگ مارکولا، شرکت کامپیوتر اپل (Apple Computer) در ۳ ژانویه ۱۹۷۷ به طور رسمی تاسیس شد و شرکت قدیمی جابز و وزنیاک را خریداری کرد.

اپل II، تحول دنیای کامپیوترهای شخصی

کامپیوتر اپل ۲

کمی بعد از تشکیل شرکت اپل، کامپیوتر اپل II در نمایشگاه کامپیوتر ساحل غربی آغاز به کار کرد و به مصاف رقبای بزرگ مانند Commodore PET رفت. تفاوت اصلی این کامپیوتر با اپل وان، رابط تلویزیون طراحی‌شده جدیدی بود که نمایشگر را در حافظه نگه می‌داشت. این کامپیوتر هم با گرافیک رنگی و فضای ذخیره‌سازی مبتنی بر نوار (که بعداً به فلاپی‌های 5.25 اینچ ارتقا یافت)، یک کامپیوتر پیشگام بود.

اپل II در نسخه‌های بعدی خود ویژگی‌های بسیاری را ارتقا داد. حافظه در مدل‌های بالاتر به ۶۴ کیلوبایت رسید. همچنین مدل‌های اولیه اپل II از نوارهای کاست معمولی به عنوان وسایل ذخیره‌سازی استفاده می‌‌کردند، اما در سال ۱۹۷۸ با ارائه درایو فلاپی دیسک 5 1⁄4 اینچ و رابطی به نام Disk II جایگزین شدند. در سال ۱۹۷۹ ، اپل II به عنوان پلتفرم دسکتاپ برای اولین برنامه قاتل (killer application) در دنیای تجارت انتخاب شد. آنچه ما امروزه از صفحه‌های گسترده می‌شناسیم حاصل معرفی VisiCalc است که توانست بازار کامپیوترهای شخصی را بیش از پیش گرم کند و مشتریان خانگی را نیز برای خرید این کامپیوتر متقاعد کند.

بعد از اپل II، کامپیوتر اپل III به بازار عرضه شد. این کامپیوتر طراحی محافظه‌کارانه‌ای داشت و به‌دلیل صرف‌نظر کردن از فن خنک‌کننده، باعث شد که تراشه‌های مدار از مادربرد جدا شوند. همین امر باعث شد هزاران کامپیوتر به شرکت بازگردانده شوند.

اپل، زیراکس و موس یک دکمه‌ای

کامپیوتر زیراکس

کامپیوترهای اپل I ، II و III ماشین های مبتنی بر متن بودند، مانند اولین رایانه‌های شخصی IBM؛ اما جابز چیزی شهودی‌تر می‌خواست. او کمپانی زیراکس ([tooltip text=”زیراکس آلتو یکی از نخستین رایانه‌هایی بود که برای استفادهٔ شخصی طراحی شد (هرچند رایانهٔ خانگی نبود) و مسلماً می‌توان آن را نخستین رایانهٔ شخصی دانست. این رایانه در سال ۱۹۷۳ میلادی توسط زیراکس پارک ساخته شد و اولین رایانه‌ای بود که تشبیه دسکتاپ (به معنای رومیزی) را به کار برد و از موشی در میانای نگاره‌ای کاربر استفاده کرد.” position=”top” background=”#222222″ color=”#ffffff” font_size=”13″ text_align=”right” max_width=”300″ radius=”5″ shadow=”yes” behavior=”hover”]Xerox[/tooltip]) را متقاعد کرد که برای او و تعدادی از کارمندان اپل سه روز دسترسی به PARC را فراهم کند. در عوض زیراکس در ۱۰ درصد از صدهزار کامپیوتر اپل شریک شد. جابز از زیراکس آلتو ایده گرفت که نمایشگر افقی و رابط گرافیکی داشت که بسیار جلوتر از زمان خود بود. بازدید از PARC ، آن‌ها را با ایده‌های جدیدی روبرو کرد که می‌توان آن را پایه و اساس اولین کامپیوتر GUI اپل یعنی Apple Lisa دانست.

کامپیوتر زیراکس اولین رایانه‌ای بود که از موس استفاده می‌کرد و از یک ابزار سه دکمه‌ای برای اشاره و کلیک روی اشیا صفحه استفاده می‌کرد. هر زیراکس به اندازه یک فریزر جا اشغال می‌کرد.

لیزا و مکینتاش

کامپیوتر لیزا

با ایجاد رقابت میان کارکنان اپل، توسعه لیزا و مکینتاش آغاز شد. نام کامپیوتر لیزا (مخفف Local Integrated System Architecture) به‌طور اتفاقی هم‌نام دختر جابز بود. هر دو تیم لیزا و مکینتاش در تلاش برای تبدیل موس سه دکمه‌ای به ابزار ساده‌تری بودند. تیم لیزا توانست موس یک دکمه‌ای با سرعت مناسب‌تری ارائه دهد. اما به‌دلیل قیمت بسیار بالا، سهم زیادی از بازار دریافت نکرد.

به دلیل تغییراتی که در ساختار شرکت اپل به وجود آمد، جابز به مکینتاش روی آورد و در ژانویه ۱۹۸۴، آن را با تبلیغات گسترده تلویزیونی معرفی کرد. شعار تبلیغاتی این بود: «در ۲۴ ژانویه، اپل کامپیوتر Macintosh را معرفی می‌کند و خواهید دید که چرا ۱۹۸۴ مانند نوزده هشتاد و چهار نخواهد بود.» که شعاری کنایی و جذاب برای همگان بود؛ زیرا به کتاب ۱۹۸۴ نوشته‌ جرج اورول (George Orwell) اشاره داشت. مکینتاش همراه با دو برنامه MacWrite و MacPaint برای نشان دادن رابط آن به بازار عرضه شد. از آنجا که این دستگاه کاملا با رابط کاربری گرافیکی طراحی شده بود، برنامه‌های موجود در حالت متن و فرمان باید دوباره طراحی می‌شد و کد برنامه‌نویسی دوباره نوشته می‌شد. این یک اقدام چالش‌برانگیز بود که بسیاری از توسعه‌دهندگان نرم‌افزار از آن طفره رفتند و منجر به کمبود اولیه نرم‌افزار برای سیستم عامل جدید شد. به دلیل نواقصی که وجود داشت، مکینتاش نتوانست IBM را شکست دهد.

جابز و ترک اپل در سال ۱۹۸۵

با ورود جان اسکالی (John Sculley) به شرکت اپل، کارهای جابز بیشتر زیر ذره‌بین قرار گرفت و اشتباهاتش بیشتر از قبل بررسی شد. یکی از ایرادهایی که به جابز وارد شد قیمت بسیار بالای لیزا و مکینتاش بود. تعارض میان جابز و اسکالی در زمینه قیمت محصولات، باعث شد که این دو در تقابل با یکدیگر قرار بگیرند. این تعارض‌ها باعث کاهش فروش شرکت و ایجاد ابهام برای ادامه زندگی اپل شد. حاشیه‌هایی که میان اسکالی و جابز به وجود آمده بود باعث شد که کارکنان رای بر ماندن اسکالی بدهند. به همین دلیل جابز شرکت اپل را ترک کرد.

اسکالی و جابز

پس از ترک اپل، جابز شرکت NeXT را بنیان گذاشت و چندنفر از همکاران خود در اپل را به شرکت جدیدش برد. اپل به شدت افول می‌کرد و سهام خود را از دست می‌داد و فروش آن بسیار کاهش یافته بود. درحالی‌که رقبا سیر صعودی را در پیش گرفته بودند. به خصوص مایکروسافت که به شدت پیشرفت می‌کرد و بر روی ویندوز۳ کار می‌کرد که واسط گرافیکی بسیار بهتری داشت همچنین Windows Explorer و MS DOS را معرفی کرد. این تغییرات کار را برای اپل سخت‌تر می‌کرد.

اپل و تولید پوشاک

پوشاک خط تولید شرکت اپل

موضوعی که کمتر کسی از آن صحبت می‌کند این است که یک سال بعد از اینکه جابز اپل را ترک کرد، این کمپانی در سال ۱۹۸۶ یک خط تولید پوشاک و لوازم جانبی به نام کالکشن اپل (The Apple Collection) راه‌اندازی کرد. با این هدف که میزان استقبال مخاطبان را بفهمد و بر سبک زندگی طرفدارانش تاثیر بگذارد؛ اما این خط تولید به زودی شکست خورد و به فراموشی سپرده شد.

بازگشت اپل و جابز به قدرت

نوت‌بوک پاوربوک

شرکت اپل در سال ۱۹۸۹، کامپیوتر قابل حمل Macintosh Portable را به بازار عرضه کرد. پس از آن نوت‌بوک پاوربوک معرفی شد که یک کامپیوتر قابل حمل و سبک‌تر و کوچک‌تر بود. این محصول باعث افزایش فروش اپل و بازگشت سرمایه به این شرکت شد. این دوران طلایی برای اپل باعث شد میزان زیادی از سود و اعتبار از دست‌رفته جبران شود.

اتحاد اپل با شرکت‌هایی مانند موتورولا و IBM باعث شد این شرکت از مایکروسافت سبقت بگیرد. مدتی بعد از این موفقیت اپل شرکت NeXT را خرید و این باعث بازگشت جابز به اپل شد. در سال ۱۹۹۸ اپل، کامپیوتر رومیزی آی‌مک (iMac) را معرفی کرد. این محصول به دلیل عملکرد و طراحی بسیار مناسب به یکی از پرفروش‌ترین محصولات اپل تبدیل شد.

آی‌مک-اولین کامپیوتر رومیزی شرکت اپل

آیپاد و تحول صنعت موسیقی

آی‌پاد- اولین پخش‌کننده موسیقی دیجیتال

در سال ۲۰۰۱ اپل محصولی را به بازار عرضه کرد که یکی محبوب‌ترین و مهم‌ترین محصولات این شرکت تا آن زمان بود. آیپاد (iPod) یک دستگاه پخش صوتی دیجیتال بود که امکان پخش موسیقی را به‌صورت دیجیتال برای کاربر فراهم می‌کرد. استیو جابز بعد از ساخت این وسیله آن را در آکواریوم انداخت تا ثابت کند هنوز فضای خالی در آن وجود دارد و می‌توان آن را فشرده‌تر کرد. مدتی بعد از عرضه این محصول، اپل فروشگاه رسانه‌ای آنلاین دیجیتال خود به نام آی‌تیونز (iTunes Store) را معرفی کرد که به کاربر اجازه می‌داد تا به موسیقی‌های بسیاری دسترسی داشته باشد.

آیفون و انقلاب در صنعت گوشی موبایل

معرفی اولین گوشی آیفون

شرکت اپل با تمام فراز و نشیب‌هایش، تا به امروز در سیر حیاتش نقاط عطف بسیاری داشته است. اما شاید بتوانیم بگوییم یکی از مهم‌ترین اتفاق‌هایی که تاثیر بسیاری بر سرنوشت این کمپانی گذاشت عرضه‌ی آیفون بود. جابز معرفی این محصول را در یکی از ماندگارترین سخنرانی‌های خود انجام داد.

خرید انواع گوشی آیفون

گوشی موبایل آیفون (iPhone) صفحه‌نمایش ۳.۵ اینچی، صفحه‌کلید لمسی، دوربین عکاسی، امکان اتصال به اینترنت و ۴، ۸ و ۱۶ گیگابایت حافظه ذخیره‌سازی داشت. از آن زمان تاکنون، تبلیغات آیفون ساعت ۹:۴۱ صبح را نشان می‌دهند، زیرا رونمایی از اولین نسخه آیفون در این ساعت انجام شد.

ادامه تحول اپل در دنیای دیجیتال

در سال ۲۰۱۰، این شرکت با معرفی آیپد (iPad) که یک لوح کامپیوتری (تبلت) قابل حمل و لمسی بود، گام جدیدی در تحول دنیای کالای دیجیتال برداشت. همچنین در سال ۲۰۱۰ محصول جدید خود به نام Apple TV را به بازار عرضه کرد. با کمک این دستگاه کاربر می‌توانست به آی‌تیونز متصل شود و عکس‌ و فیلم را مشاهده کند. همچنین این دستگاه امکان پخش برنامه های تلویزیونی را با کامپیوترهای این شرکت فراهم می‌کرد.

مرگ جابز و شوک به شرکت اپل

جابز چندین سال با بیماری سرطان لوزالمعده دست و پنجه نرم کرد و سرانجام در سال ۲۰۱۱ از سمت خود در اپل استعفا داد و چند ماه بعد بر اثر بیماری در سن ۵۶ سالگی درگذشت. مرگ زودهنگام جابز دوستداران تکنولوژی را در بهت و غم فرو برد.

گجت‌ها و فناوری‌های هوشمند اپل

معرفی اولین ساعت هوشمند اپل واچ

در سال ۲۰۱۴، این کمپانی از ساعت هوشمند خود به نام اپل واچ (Apple Watch)، رونمایی کرد. این وسیله ردیابی سلامت بدن و تناسب اندام را برعهده دارد. همچنین در سال ۲۰۱۶ هدفون‌های بی‌سیم ایرپاد (AirPods) معرفی شدند.

در سال ۲۰۱۹ این شرکت از سرویس استریمینگ مدیا (Streaming Media) رونمایی کرد که Apple TV Plus نام داشت. این سرویس، محتوا را در قالب‌های مختلف (ویدیو، صوت، عکس) برای گیرنده ارسال می‌کند و گیرنده بدون نیاز به دانلود محتوا می‌تواند آن را مشاهده کند.

اولین نسل ایرپاد-هدفون بی‌سیم اپل

این مطلب را هم بخوانید: ایرپاد چه کاربردهایی برای من دارد؟

اپل یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین برندهای حوزه تکنولوژی است که توانسته از رقیبان سرسخت خود مانند مایکروسافت، سامسونگ و نوکیا پیشی بگیرد. این شرکت همواره تلاشش بر آن بوده که نوآوری و خلاقیت را در محصولات خود به نمایش بگذارد. امروزه شرکت اپل یکی از گرانترین و ارزشمندترین برندهای دنیا است. موجودی نقد شرکت اپل از موجودی خزانه‌داری آمریکا بیشتر است. همچنین ارزش آن بیشتر از کل سهام بازار روسیه است.