آیا گوشی موبایل می‌تواند جایگزین دوربین DSLR شود؟

بازار دوربین‌های کامپکت ممکن است هنوز زنده باشد اما به شکل قابل توجهی متفاوت از گذشته شده است. ده سال پیش، این بازار پر از تولیدکنندگانی بود که در فروشگاه‌های مختلف محصولات خود را عرضه می‌کردند؛ از تولیدکنندگان سنتی گرفته تا شرکت‌های الکترونیکی و بازیگران جدیدی که سعی داشتند با محصولات تازه بازار را قبضه کنند.

در حالی که برخی از این شرکت‌ها هنوز هم در بازار هستند؛ اما اکثر آن‌ها تمرکزشان را روی ساخت دوربین‌های DSLR، دوربین‌های کامپکت با لنزهای بزرگ و دوربین‌های ضد آب گذاشته‌اند. بسیاری از دوربین‌ها هنوز هم بهتر از دوربین گوشی‌های هوشمند هستند و گوشی‌ها نمی‌توانند جای آن‌ها را بگیرند. البته به غیر از این دستگاه‌ها و دوربین‌های مخصوص کودکان، دیگر هیچ‌چیز نمی‌تواند با دوربین گوشی‌های هوشمند رقابت کند.

مدتی است که فروش دوربین در سراسر جهان رو به کاهش گذاشته و بسیاری از تولیدکنندگان به صورت عمومی اعلام کرده‌اند که برای خروج از این بحران، خط مشی خود را تغییر می‌دهند. این مسئله که دوربین گوشی‌های هوشمند بسیار توانمندتر از گذشته شده اتفاقی نیست و نمی‌توان انکار کرد که گوشی به ابزاری اصلی برای عکاسی اکثر مردم تبدیل شده است.

چه شد که بازار به این سمت رفت؟ آیا بازار دوربین‌های DSLR رو به زوال است؟ در این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد. با مجله اعتبارکالا همراه باشید.

چه شد که بازار به این سمت رفت؟

طی ده سال گذشته تلاش زیادی برای هم‌سو شدن تکنولوژی گوشی‌های موبایل با سخت‌افزار عکاسی صورت گرفته است. با این وجود، هیچکدام از این تلاش‌ها آنقدر موفق نبودند تا به محصولات آینده راه پیدا کنند.

سال ۲۰۱۲، شرکت نیکون (Nikon) دوربین Coolpix S800c را معرفی کرد. این دستگاه سیستم عامل اندروید را با لنزی دارای زوم زیاد و نمایشگر لمسی ترکیب می‌کرد. دو سال بعد، پاناسونیک Lumix CM1 معرفی شد؛ این دستگاه یک گوشی هوشمند بود که سنسوری یک اینچی (و بسیار بزرگ‌تر از دوربین گوشی‌های معمول) داشت. در همین زمان، سونی سیستم QX را معرفی کرد که به شما اجازه می‌داد تا لنزهای سیستم آلفا (Alpha) این شرکت را همراه یک حسگر جداگانه و یک گوشی موبایل استفاده کنید.

چند سال پیش، محصولی معرفی شد که DxO OneThe DxO ONE from DxO is a small camera that attaches to a tablet or smartphone. It was originally compatible with iPhone and iPad using the Lightning connector port, and more recently with some Android phones. It was introduced in June 2015. The DxO ONE has a 1-inch format, 20.2 megapixel image sensor—the same one that is found in the Sony Cyber-shot DSC-RX100—and an f/1.8 maximum-aperture lens and high-speed shutter. The ONE uses the attached mobile device as an electronic viewfinder for the camera, which does not have its own viewfinder نام داشت. این دستگاه گوشی موبایل را با دوربین‌های سنتی ترکیب می‌کرد. این گوشی/دوربین یک سنسور و لنز ۱ اینچی داشت و به وسیله پورت شارژ گوشی شارژ می‌شد و از نمایشگری بزرگ برای ثبت و نمایش تصاویر استفاده می‌کرد.

شاید بتوان برجسته‌ترین محصولات این چنینی را مدل‌های Galaxy Camera و Galaxy Camera 2 سامسونگ دانست. این دو دستگاه، سیستم‌عامل اندروید، فناوری 3G، زوم اپتیکال ۲۱ برابری و حتی نرم‌افزار Dropbox برای ذخیره ابری فایل‌ها داشتند. مدل‌هایی که اخیرا معرفی شده‌اند نشان می‌دهند که هنوز هم چنین محصولاتی قابلیت تولید دارند اما احتمال آن وجود دارد که این دستگاه‌های دوگانه فقط در دسته‌بندی خودشان موفق شوند و نتوانند توجه عمومی را جلب کنند تا افراد عادی هم به خرید آن‌ها روی بیاورند.

اندازه همه‌چیز نیست

امروزه آنچه که بیشتر طرفدار دارد، گوشی‌های موبایلی است که فناوری سنتی دوربین را پیشرفت داده‌اند و حسگرها و لنزها نیز با معرفی گوشی‌های جدیدتر بهبود یافته‌اند. ابعاد و تعداد پیکسل دوربین‌ها با گذشت زمان افزایش پیدا می‌کند؛ دیافراگم بزرگ‌تر می‌شود و فاصله کانونی بیشتری را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. تولیدکنندگان گوشی نیز تلاش زیادی می‌کنند تا در بازاریابی و تبلیغات خود این موارد را بیشتر نشان دهند.

همچنین آن‌ها برای مقابله با چالش‌های استفاده از سنسور کوچک، از عکاسی کامپیوتری بهره گرفته‌اند و با ترکیب چند لنز و طراحی لنزهای پریسکوپی، توانسته‌اند زوم اپتیکال را بدون استفاده از لنزهای بزرگ، به گوشی‌های خود بیاورند.

این مطلب را هم بخوانید: گوشی‌های موبایل آینده، این‌ گونه خواهند بود

علاوه بر این، با تقویت نرم‌افزار دوربین خود با قابلیت‌های عکاسی که زمانی فقط در اپلیکیشن‌های جانبی در دسترس بودند، کاربران را تقریبا از داشتن دوربین عکاسی مستقل بی‌نیاز کرده‌اند. همچنین تمایل کاربر برای ثبت یک تصویر و انتشار راحت آن زیاد شده است و همین راحتی کار با دوربین گوشی هوشمند نسبت به دوربین‌های DSLR سبب شده تا افراد تمایل بیشتری به آن داشته باشند.

آیا گوشی جایگزین دوربین DSLR می‌شود؟

از مزایای استفاده از دوربین گوشی موبایل می‌توان به همیشه در دسترس بودن، امکان ثبت راحت عکس سلفی و ویرایش و انتشار آن در شبکه‌های اجتماعی اشاره کرد. اما گوشی‌های هوشمند تا چه حد می‌توانند بازار دوربین‌ها را تسخیر کنند؟

راه منطقی برای پاسخ به سوال بالا این است که دوربین‌های موجود در بازار را بررسی کنیم و ببینیم که آیا گوشی‌ها می‌توانند به توانایی دوربین‌ها دست پیدا کنند یا حداقل به آن‌ها نزدیک شوند و از جذابیت‌شان بکاهند یا خیر؟

بیایید از دوربین‌های کامپکت که لنز آن‌ها درون بدنه جای گرفته است شروع کنیم. از بین دوربین‌های کامپکت موجود در بازار، بیشترین گروهی که گوشی‌ها می‌توانند با آن‌ها رقابت کنند، دوربین‌های ضد آب یا ضد ضربه است؛ به این دلیل که امروزه اکثر گوشی‌ها حداقل گواهی مقاومت در برابر آب و گرد و غبار را دارند.

شرکت‌های مانند CAT، Doogee و AGM از جمله سازندگانی هستند که به طور اختصاصی گوشی‌های ضد ضربه می‌سازند؛ البته برخی شرکت‌های سازنده هم در سبد محصولات‌شان گوشی ضد ضربه دارند. پس می‌توان انتظار داشت که در نسل‌های بعدی گوشی مقاوم‌تر شده و بتوان آن‌ها را در شرایط محیطی و جوی مختلف مورد استفاده قرار داد.

این مطلب را هم بخوانید: ۷ گوشی برای عکاسی(اندروید) + تصویر

از طرف دیگر، احتمالا رقابت گوشی‌ها با دوربین‌های لانگ‌زوم (long-zoom) خیلی سخت خواهد بود. بزرگ‌نمایی فقط محدود به زوم اپتیکال نیست و پیچیدگی و طراحی باریک گوشی‌ها مانع بزرگی برای این کار محسوب می‌شود؛ همچنین ثابت نگه داشتن چنین دستگاه کوچکی نیز سخت است. برای این کار نیاز است تا فناوری لرزش‌گیر تصویر پیشرفت چشمگیری داشته باشد.

گوشی‌های هوشمند با استفاده از لنزهای پریسکوپ و مگاپیکسل بیشتر، این اجازه را به کاربر می‌دهند تا با فاصله کانونی بیشتری تصاویر را ثبت کنند و همچنان خروجی آن‌ها اندازه قابل قبولی داشته باشد. تولیدکنندگان گوشی در چند سال اخیر پیشرفت‌های زیادی در این رابطه داشته‌اند اما هنوز هم فاصله بین گوشی هوشمند با دوربین‌های DSLR در این بخش بسیار زیاد است.

به نظر نمی‌رسد که در چند سال اخیر، گوشی‌ها جای دوربین‌های کامپکت مخصوص کودکان را بگیرند. دلایل زیادی برای این مسئله وجود دارد؛ از تمایل والدین برای دور نگه داشتن کودک از گوشی هوشمند گرفته تا قیمت پایین دوربین کودکان که می‌تواند به عنوان اسباب‌بازی هم مورد استفاده قرار گیرد. همچنین گوشی‌های هوشمند فاقد کنترل‌های فیزیکی بزرگ (و ضروری) به کار رفته در دوربین‌های مخصوص کودکان هستند. این کنترل‌ها کار با دستگاه را برای کودک راحت‌تر می‌کنند.

حالا چه اتفاقی برای دوربیین‌های کامپکت با سنسور بزرگ می‌افتد؟ آیا گوشی‌های هوشمند رقیب بزرگی برای این دسته از دوربین‌ها هستند؟ به طور قطع، پیشرفت تکنولوژی گوشی‌های هوشمند باعث شده تا قابلیت‌هایی که پیش از این فقط در این نوع دوربین‌ها به کار می‌رفته، در گوشی‌ها نیز استفاده شود. همچنین پیشرفت در طراحی و فناوری ساخت لنز هم در کم کردن این فاصله تاثیرگذار بوده است.

بنابراین، کاربران دوربین‌های کامپکت با سنسور بزرگ می‌توانند به خوبی تفاوت بین دو قالب تصویری را تشخیص دهند. ویژگی بوکه نرم‌افزاری شاید برای کاربران معمولی گوشی‌های هوشمند مناسب باشد اما کسانی که به این قابلیت در دوربین‌های اختصاصی عادت دارند، به وضوح تفاوت را احساس خواهند کرد. به علاوه، علاقه‌مندان به عکاسی به عوامل زیادی توجه می‌‌کنند که پیاده‌سازی آن از طرف تولیدکنندگان موبایل عملی نیست. از جمله این موارد می‌توان به طراحی‌های ارگونومیک و کنترل‌های فیزیکی اشاره کرد.

گوشی در برابر دوربین DSLR و بدون آینه: کدام‌یک برنده میدان است؟

وقتی از دوربین‌هایی که قابلیت تعویض لنز دارند صحبت می‌کنیم باید به این نکته توجه کنیم که میزان تولید دوربین‌های DSLR و بدون آینه نسبت به گذشته کاهش داشته است. البته تولیدکنندگان دوربین به جای تمرکز روی دوربین‌های ارزان‌قیمت، به سمت تولید محصولاتی رفته‌اند که سود بیشتری داشته باشد و کاربران حرفه‌ای را هدف قرار داده‌اند. این نوع کاربران، در درجه اول بدنه دوربین را خریداری می‌کنند و به مرور لنزهای آن را تکمیل می‌کنند.

بنابراین می‌توان گفت که گوشی‌های هوشمند تا حدودی جایگزین دوربین‌های DSLR شده‌اند. البته اینکه گوشی بهتر از دوربین DSLR است، مورد بحث ما نیست اما باید توجه داشته باشیم که این دستگاه‌ها راحت‌تر از دوربین‌های حرفه‌ای هستند و کاربران عادی به سادگی می‌توانند با آن‌ها نیازهای خود را برطرف کنند.

به علاوه، برای کسانی که کیفیت عکس برای‌شان در اولویت قرار دارد، گوشی‌هایی تولید شده که حتی می‌تواند نیازهای علاقه‌مندان و حرفه‌ای‌های عکاسی را هم بر‌آورده کند. حتی مدتی است که تولیدکنندگان گوشی هوشمند در تبلیغات خود افرادی که به سنسور بزرگ‌تر و لنزهای قابل تعویض علاقه‌مند هستند را هدف قرار داده‌اند تا بتوانند توجه این کاربران را هم به گوشی‌های خود جلب کنند.

البته توسعه صنعت دوربین‌های DSLR ادامه دارد و باعث می‌شود که فاصله بین گوشی هوشمند و این دوربین‌ها همچنان حفظ شود. شاید بتوان با گوشی‌های فعلی عکس‌های با‌کیفیتی جهت چاپ و ارائه گرفت؛ اما علاقه‌مندان عکاسی هنوز دوربین‌های DSLR را به گوشی‌های هوشمند ترجیح می‌دهند.

با این اوصاف، به نظر می‌رسد که همچنان باید منتظر افزایش وضوح سنسورهای گوشی‌ها باشیم؛ چون تولیدکنندگان سعی دارند تا دوربین گوشی‌های خود را بیشتر به دوربین DSLR شبیه کنند. سامسونگ قبلا اعلام کرده بود که در حال توسعه سنسورهای ۶۰۰ مگاپیکسلی است؛ این در حالی است که این شرکت هم‌اکنون از لنزهای ۱۰۸ مگاپیکسلی روی گوشی‌های پرچم‌دار خود استفاده می‌کند. با این حال، دوربین‌های ۱۲ مگاپیکسلی سری آیفون ۱۲ اپل نشان می‌دهد که رزولوشن سنسور همه‌چیز نیست. البته سنسورهای با رزولوشن بالا معمولا بخشی از روند بازاریابی گوشی‌های جدید هستند و احتمالا همین وضعیت تا چند سال آینده ادامه خواهد داشت.

جادوی دوربین بدون آینه

بازار دوربین‌های بدون آینه در چند سال گذشته شاهد آشفتگی زیادی بوده است؛ چون دوربین‌های فول‌فریم و نسل جدید لنزها وارد بازار شده‌اند و دوربین‌های بدون آینه را به حاشیه برده‌اند. امروزه ویدئوسازان زیادی برای برطرف کردن نیازهای خاص و ویژه تولید ویدئو خود از دوربین‌های بدون آینه استفاده می‌کنند.

حتی دوربین‌های بدون آینه قطع متوسطی (medium format) مانند Fujifilm GFX 100 و Hasselblad X1D در بازار موجود هستند که کیفیت تصویر بهتری نسبت به دوربین‌های دارای سنسور کوچک‌تر دارند. با اینکه این دوربین‌ها هنوز در حال توسعه هستند، اما کیفیت تصویر بسیار خوبی دارند؛ حتی اگر گران باشند.

بنابراین، احتمالا به دلیل جذابیت بیشتر گوشی‌های هوشمند نسبت به دوربین‌های DSLR، تقاضا برای این نوع دوربیین‌های بیش از پیش کاهش پیدا خواهد کرد و دوربین‌های بدون آینه همچنان به فروش خواهند رسید.

با اینکه هنوز تولید دوربین‌های DSLR ادامه دارد؛ اما به نظر می رسد در آینده‌ای نه چندان دور دیگر کسی این دستگاه‌ها را نخواهد خرید یا فقط جهت مصارف خاص حرفه‌ای از آن‌ها استفاده می‌کند. به عنوان مثال، شرکت Ricoh Imaging، صاحب برند Pentax، از سال ۲۰۱۷ تا الان هنوز هیچ دوربینی دی‌اس‌ال‌آٰری نساخته است.

آخر این داستان چیست؟

با نگاه به آینده می‌توان پیش‌بینی کرد که بازار دوربین‌ها بیش از گذشته اختصاصی خواهد شد. البته احتمالا چند تولیدکننده به دلیل سودده نبودن این تجارت از آن خارج خواهند شد. همانطور که الان هم برخی از آن‌ها دیگر دوربینی وارد بازار نمی‌کنند. دیگر تولیدکنندگان هم احتمالا عکاسی با دوربین‌های DSLR را محدود به گروه خاصی می‌کنند و تولیدات خود را صرفا جهت این گروه خاص می‌سازند.

با شیوع ویروس کرونا در جهان، فروش محصولات جدید عکاسی و فیلم‌برداری مختل شده است اما هنوز به ندرت محصولات جدید معرفی و وارد بازار می‌شوند. تولید برخی شرکت‌ها کند (یا حتی متوقف) شده است.

برخی از تولیدکننگان برای تحریک کاربران قیمت محصولات را پایین آورده‌اند. البته فروشگاه‌های خرده‌فروشی هنوز به طور کامل باز نشده‌اند و همین امر باعث کاهش فروش این دوربین‌ها شده است. بسیاری از شرکت‌ها آمارهای مالی خود را منتشر نمی‌کنند یا اعلام کرده‌اند که متحمل ضرر زیادی شده‌اند.

چه زمانی این شرایط بهتر می‌شود؟ در کوتاه‌مدت نمی‌توان انتظار بهبود وضعیت را داشت اما اگر نگاه طولانی‌مدت داشته باشیم می‌توانیم بگوییم که بعید است با پیشرفته‌تر شدن تکنولوژی گوشی‌های موبایل، بازار دوربین‌های عکاسی به طور کامل از دست برود. با این حال، نباید این واقعیت را فراموش کنیم که تولیدکنندگان گوشی، تمام تلاش خود را می‌کنند تا بازار دوربین‌ها را قبضه کنند.

شما در مورد این رقابت چه تحلیل دارید؟ آیا گوشی موبایل جای دوربین را می‌گیرد؟ با ما در بخش نظرات در ارتباط باشید.

سوالات متداول

منبع:‌ smartframe