دارک وب چیست و چه تفاوتی با دیپ وب دارد؟
احتمالا حتی اگر کاربر فعال فضای اینترنت نیز نباشید، دو اصطلاح دارک وب و دیپ وب را شنیده‌اید. بسیاری از افراد دارک وب و دیپ وب را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند و یا تصور می‌کنند هر دو شبکه، کاربرد و ماهیتی یکسان دارد؛ در حالی که این دو اساسا با یکدیگر فرق داشته و کاربرد یکسانی ندارند. دیپ وب بخش عظیمی از فضای اینترنت را به خود اختصاص می‌دهد و دارای محتوای قانونی بوده و دارک وب به عنوان زیرمجموعه‌ای از دیپ وب، حجم کوچکی را به خود اختصاص داده و برای مقاصد غیرقانونی استفاده می‌شود. برای آشنایی با این دو اصطلاح در فضای اینترنت با ما تا انتهای این مطلب در مجله اعتبارکالا همراه باشید.
فهرست مطالب
دیپ وب چیست؟
دیپ وب یا وب عمیق به آن بخشی از وب اطلاق می‌شود که موتورهای جستجو و کاربران مهمان امکان دسترسی به آن را ندارند، به عنوان مثال وبسایت‌هایی که برای دسترسی به آن‌ها باید در حساب کاربری خود لاگین کنید مثل صفحه‌ی انتخاب واحد دانشگاه، حساب ایمیل شما، انجمن‌ها و سایت‌هایی که برای مشاهده‌ی مطالبشان باید در آن‌ها حساب کاربری داشته باشد، صفحات سیستم‌های مدیریت محتوای وبسایتها، دیتابیس وبسایتها، پروفایل شبکه‌های اجتماعی و غیره.
همانطور که مشاهده می‌کنید روزانه با بسیاری از این موارد سروکار داریم و در حقیقت تمام ما تا به حال وارد دیپ وب شده و از آن استفاده کرده‌ایم. پس با این تفاسیر دیپ وب به خودی خود ماهیت خطرناکی ندارد. لازم به ذکر است که مقدار کل دیپ وب ۱۰۰۰-۲۰۰۰ برابر بیشتر از مقدار سرفیس وب است.
دارک وب چیست؟
به شبکه‌ای از وبسایتها گفته می‌شود که از دسترس عموم افراد خارج بوده و تنها با استفاده از ابزارهای خاصی می‌توان به آن‌ها دسترسی داشت،
دارک وب بخشی از دیپ وب است که عمدا از موتورهای جستجوی معمولی پنهان بوده و تمام داده‌های آن رمزگذاری شده است. برای دسترسی به آن، به نرم افزار، تنظیمات یا مجوز خاصی نیاز دارید. دارک وب نیز از آدرس‌های IP پوشانده شده استفاده می‌کند که فقط با یک مرورگر وب خاص قابل دسترسی است. به عنوان مثال، Tor، I2P، Freenet و غیره. از آن‌جایی که این شبکه تقریبا غیر قابل ردیابی است هرگونه جرمی مثل خرید و فروش اسلحه و مواد مخدر، آزار و اذیت انسان‌ها، تهیه مدارک جعلی، قاچاق اعضای بدن انسان، درخواست برای قتل یک انسان، درخواست برای هک کردن یک شخص و هر نوع فعالیت غیرقانونی دیگری که فکرش را بکنید در آن قابل وقوع است.
جدول مقایسه دارک وب با دیپ وب
| دیپ وب (Deep Web) | دارک وب (Dark Web) |
| دیپ وب بخشی از اینترنت است که پنهان بوده و از موتورهای جستجوی معمولی نشان داده نمی‌شود. | دارک وب زیرمجموعه‌ای از دیپ وب است که عمدا پنهان می‌شود. |
| برای دسترسی به دیپ وب، به رمز عبور، رمزگذاری یا نرم افزار تخصصی نیاز دارید. | برای دسترسی به دارک وب، به Tor Project یا یک مرورگر مشابه نیاز دارید. |
| دیپ وب بزرگتر از سرفیس وب است. | دارک وب زیر مجموعه‌ای از دیپ وب است، اما حجم آن قابل اندازه گیری نیست. |
| دیپ وب معمولا برای اهداف قانونی استفاده می‌شوند که نیاز به ناشناس بودن دارند. | گاهی اوقات برای فعالیت‌های غیرقانونی استفاده می‌شود. |
| دیپ وب شامل تمام صفحات وب فهرست نشده است. | دارک وب فقط شامل یک زیر مجموعه از صفحات وب فهرست نشده از دیپ وب است. |
| می توانید با VPN به آن دسترسی داشته باشید. | برای دسترسی به این داده‌ها به اقدامات احتیاطی زیادی نیاز دارید. |
تفاوت دارک وب با دیپ وب
اغلب کاربران اصطلاحات دیپ وب و دارک وب را به جای یکدیگر استفاده می‌کنند، اما این دو یکسان نیستند. دارک وب بخشی از دیپ وب است و به طور مشابه به هر چیزی در اینترنت اشاره دارد که توسط موتور جستجویی مانند گوگل ایندکس نشده و در نتیجه قابل دسترسی است.
در حالی که دیپ وب مملو از محتوای قانونی مانند انتشارات دارای دیوار پرداختی، پایگاه‌های داده و مجلات دانشگاهی و تحقیقات است، دارک وب بسیار بدنام است. دارک وب صحنه بسیاری از فعالیت‌های غیرقانونی از جمله بازار سیاه کارت‌های اعتباری و اطلاعات شخصی دزدیده شده، سلاح گرم، بدافزار، فحشا، قاچاق جنسی و مواد مخدر است. خدمات حمله سایبری، مانند دسترسی به بات‌نت‌هایی که می‌توانند حملات انکار سرویس توزیع شده را انجام دهند، نیز در دسترس هستند.
دارک وب مکانی امن برای بازارها و انجمن‌های غیرقانونی است که در آن فعالیت‌های مجرمانه تبلیغ و بحث می‌شود. برخی از این سایت‌های غیرقانونی عبارتند از Empire Market، Dream Market و Nightmare Market.
یکی از وب سایت‌های فروش مواد مخدر در دارک وب به نام جاده ابریشم تا حدی معروف شده بود که بارها و بارها از آن به عنوان نمونه‌ای شاخص از دارک وب در گزارش‌های رسانه‌های مختلف نام برده می‌شد.البته صاحب این سایت در نهایت دستگیر و بدون هیچ شانسی برای آزادی مشروط به حبس ابد محکوم شد. دارک وب شبکه‌ای از وب‌سایت‌های غیرقانونی است که حتی فروش کودکان نیز برای انواع بهره‌برداری از آن‌ها صورت می‌گیرد.
دارک وب به طور عمدا پنهان است و برای دسترسی به آن، به فناوری‌های خاصی مانند مرورگر Tor و شبکه پروژه اینترنت نامرئی (I2P) نیاز دارد. هر دو ابزار نام برده شده برای ورود به دارک وب کاربردهای قانونی نیز دارند. برنامه Tor هنگام بازدید از وب سایت‌ها از IP شما محافظت می‌کند و I2P یک شبکه پروکسی است که می‌تواند به خبرنگاران در گزارش گیری از مناطق خطرناک جنگی و غیره کمک کند.
بنابرای دیپ وب به مجموعه‌ای از وبسایتها گفته می‌شود که فعالیت آن قانونی بوده و اغلب سایت‌های دانشگاهی و اداری، چه دولتی و چه خصوصی بر روی آن قرار دارد تا امنیت آن تضمین شود اما دارک وب مجموعه‌ای از وبسایتها بوده که جهت معاملات غیرقانونی و خطرناک شکل گرفته‌اند.
نحوه دسترسی به دیپ وب
اگرچه اطلاعات دیپ وب توسط موتورهای جستجوی معمولی نمایان نمی‌شوند، اما اغلب هنوز هم می‌توان به آن‌ها دسترسی داشت. دسترسی به محتوا در دیپ وب نسبتا ایمن است و اکثر کاربران اینترنت اغلب این کار را انجام می‌دهند. ورود به جیمیل یا لینکدین یا ورود به وال استریت ژورنال تنها چند نمونه از دسترسی به داده‌ها در یک وب‌سایت دیپ وب است.
حساب‌های کاربری در دیپ وب حاوی اطلاعات شخصی زیادی است که همواره نظر مجرمان اینترنتی را به خود جلب می‌کند. به همین دلیل دسترسی به بسیاری از دیپ وب‌ها محدود شده است.
کاربردهای دیپ وب
- به طور گسترده توسط سایت‌های داخلی شرکت‌های بزرگ، انجمن‌ها و سازمان‌های تجاری استفاده می‌شود
- سیستم‌های اینترنت مدرسه و دانشگاه از دارک وب برای دسترسی به پایگاه‌های اطلاعاتی آنلاین استفاده می‌کنند
- وب‌سایت‌های امن محافظت شده با رمز عبور با دسترسی دقیق فقط برای اعضای آن
- می‌توانید به برخی از حساب‌های فردی برای رسانه‌های اجتماعی، ایمیل، بانکداری و موارد دیگر دسترسی داشته باشید.
- برای رسانه‌های اجتماعی، وبلاگ نویسی، متن و چت صوتی استفاده می‌شود.
- برای یافتن پاسخ‌های پنهان یاهو.
- ارائه سوابق و گواهی‌های عمومی، فهرست‌های سیستم کتابخانه‌ای.
- برای کلاس‌ها و دوره‌های مهارت‌های کامپیوتری و فناوری استفاده می‌شود.
کاربردهای دارک وب
- ایجاد سایت‌های غیرقانونی برای انجام فعالیت‌های غیرقانونی
- تجارت مواد مخدر و انسان
- فروش سلاح گرم به صورت غیر قانونی
- سایت‌های غیر اخلاقی
- فیشینگ و سرقت اطلاعات
سخن پایانی
اکنون می‌دانیم که دیپ وب تفاوت اساسی با دارک وب دارد و به طور خلاصه، دیپ وب امن و قانونی بوده اما دارک وب مکانی برای انواع فعالیت‌های غیرقانونی است. اگرچه دارک وب فضایی بسیار مخوف دارد و در کل برای فعالیت‌های سیاه شکل گرفته اما اینطور نیست که شما به عنوان یک کاربر، همواره در معرض خطر مواجه شدن با هرزنامه‌ها یا حملات فیشینگ باشید. حملات هرزنامه و فیشینگ ممکن است از سایت دارک وب سرچشمه بگیرند، اما کاربر باید محتوایی آلوده را از آن سایت دانلود کند تا بدافزار منتشر شود. در واقع حمله از خود وب سایت دارک سرچشمه نمی‌گیرد بلکه زمانی اتفاق می‌افتد که شما چیزی از آن سایت دارک دانلود کنید.
